Kirli havaya maruz kalan halkın uyarılması gerek

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Çevre Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. İme Akanyeti Güngör Düzenli Katı Atık Depolama Tesisinde gerçekleşen yangın hakkında açıklamalarda bulundu. 

Doç Dr. Akanyeti, yangınların sebebi ile ilgili henüz resmi kaynaklardan net bir bilgi verilmediğini ancak yaşanan yangınların doğal ya da normal bir durum olmadığının öngörülebildiğini belirtti.  Akanyeti, “Ortaya çıkan yangınlar tesisin doğru işletilmediğini ve denetim mekanizmasının çalışmadığını gösteriyor. Tesise evsel nitelikli atıklar dışında atık kabul edilmemesi gerekiyor. Ancak ne yazık ki tıbbi, inşaat ve tehlikeli atıkların da tesise kabul edildiğini görebiliyoruz.” dedi.

Konuşmasında özellikle yanıcı özelliği olan atıkların yangınlara sebep olabileceğini belirten Akanyeti,  bunun yanında biyolojik atıkların çürümesi ile ortaya çıkan gazların sahada sıkışıp yangına sebep olmaması için gaz çıkış borularının düzenli bir şekilde yerleştirilmesi ve çalıştırılmasının önem arz ettiğini kaydetti. Akanyeti “Bu sistem doğru çalıştırılmadığında yangın ihtimali yüksek bir durum ortaya çıkıyor. Bunlara ek olarak, doğru işletilmeyen ve miktar olarak kapasitesinin üstünde atık alan tesislerde, işletmeciler bazı zamanlarda yanlış bir yol olan yakma yöntemine başvurabiliyorlar.” dedi 

“Entegre katı atık yönetimi kapsamında transfer istasyonları ve materyal kazanım tesislerinin ayrıştırılması önem arz ediyor.”
Doç Dr. Akanyeti, öncelikle tesiste yangın sonrası bir durum tespiti yapılması ve eğer hasar varsa giderilmesi için bir an önce harekete geçilmesi gerektiğini, İkinci adım olarak ise tesise kabul edilen atıkların kontrolü ve depolanması uygun olmayan atıkların tesise kabul edilmemesi gerektiğini belirterek, “ Ayrıca kabul edilen uygun atıkların da depolama kurallarına uyarak doğru bir şekilde depolanması önem arz ediyor. Bir diğer taraftan ise entegre katı atık yönetimi kapsamında transfer istasyonları ve materyal kazanım tesislerinin acilen kurularak, düzenli depolamaya gönderilen atık miktarının en aza indirgenmesi büyük önem taşıyor. Bir an önce kaynağında ayrıştırma, yeniden kullanım ve geri-dönüşüm uygulamalarının hayata geçirilmesi, sürdürülebilir atık yönetimi açısından elzemdir.” dedi.

“İşletme ve denetim sorunları çözülmedikçe benzer sorunlar yaşanacaktır.”
Konuşmasında, ülkemizin önümüzdeki 30 yıllık katı atık yönetim şeklini belirleyecek bir ihaleden bahsedidildiğini dile getiren Akanyeti, ihale ve şartname hazırlık sürecine mutlak surette çevre ve diğer ilgili mühendislik dallarında uzman kişilerin dâhil edilmesi büyük önem arz ettğini belirterek “İlgili uzmanların bu sürece katılmaması sürecin doğru ilerlememesine ve teknik hatalara yol açacaktır. İhale ve şartname hazırlığı doğru yapılsa bile, işletme ve denetim sorunları çözülmediği takdirde benzer sorunlar yaşanacak, çevre ve halk sağlığı yine tehlikeye girecektir.” dedi.

“Çıkan yangınlar halk sağlığı için tehdit oluşturuyor.”
Akanyeti, yangınlarla birlikte havaya salınan birçok kirletici, hava kalitesini olumsuz yönde etkilediğini konuşmasına ekleyerek, “Bu kirleticilere örnek olarak karbondioksit ve kül yanında dioksin ve furan gibi, kanser ve üreme bozukluklarına sebebiyet veren kirleticiler de halk sağlığı için tehdit unsuru oluşturuyor. İlgili kirleticilerin konsantrasyonlarının bir an önce belirlenmesi ve rüzgâr yönü de dikkate alınarak bu kirleticilere maruz kalan bölgelerdeki halkın ivedilikle uyarılması gerekiyor.” dedi