Piyasanın akışkanlığı korunmalıdır

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Muhasebe ve Finans Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Asil Azimli, Covid-19 nedeniyle tüm dünyanın görünmez bir savaş yaşadığını belirterek, bu durumun Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ekonomisine olası etkileri hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Sosyal mesafe nedeniyle sermaye üretiminde düşüş yaşandığına dikkat çeken Azimli, bu durumun arz eksikliği, ciddi iş kayıpları, tedarik zincirinde kırılmalar ve maliyet artışları, nitelikli iş gücü kaybı ve üretkenlikte bozulma, borçluluk oranında artış ve nihai olarak iflaslara neden olabileceğini kaydetti.

Yrd. Doç. Dr. Azimli, bu genel durumun hane halkı bütçesini de şekillendireceğini belirterek, “Dolayısıyla tüketim alışkanlıkları üzerinde de ciddi etkileri olacaktır” dedi.

Covid-19 salgınının ekonomiyi hem arz hem de talep şoku şeklinde vuracağını açıklayan Azimli, bu durumun sektörel bazda farklılık göstereceğini de ifade etti. Yrd. Doç. Dr. Azimli, bu süreçte bazı şektörlerin daha fazla etkilenirken, bazılarının daha az etkileneceğini, hatta bazılarının (süpermarket) kısa vadede kar bile edeceklerini kaydetti.

Hizmet bazlı sektörlerin bu süreçte biraz daha savunmasız bir noktada olduklarına vurgu yapan Azimli, “Örneğin, sosyal mesafe sürecinde gerçekleştirilmeyen kuaför hizmetleri için fazladan kuaföre gidilmeyecek” dedi.

Azimli, KKTC’nin gelirlerinin büyük bölümünün eğitim, turizm ve bunların yan sektörlerine bağlı olduğuna dikkat çekerek, “KKTC için talep şoku ciddi bir risk. Tüketim düşerse vergi, yani devletin geliri de düşer. Bu bağlamda, gelirlerinin büyük kısmı tüketim vergilerine ve giderlerinin büyük kısmını kamu çalışanlarının maaşlarına ayrılmış olan KKTC için durum biraz olumsuz” şeklinde konuştu.

Bu geçici süreçte piyasanın likit tutulmasının önemli olduğunu aktaran Azimli bu sayede iflasların engellenip iş kayıplarının önüne geçilebileceğini kaydetti.

Yrd. Doç. Dr. Azimli, karar alıcıların mümkün ölçüde vergi ve borç yükümlülüklerini ötelemesi ve kiralar için de düzenleme yapması gerektiğini belirterek, “En önemlisi de düşük faizli, cömert geri ödemeli kredilerin işletmelere sağlanması” dedi.