Tıp

Prof. Dr. Kerem Teralı ALS’ye dikkat çekti

Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Kerem Teralı nadir nörolojik hastalıklar kategorisinde yer alan amiyotrofik lateral skleroz (ALS) hastalığı hakkında konuşarak, bu hastalığın istemli kas hareketlerini kontrol eden sinir sistemi bileşenlerinin bir rahatsızlığı olduğuna dikkat çekti. 
ALS’de motor nöronların yani kas hücrelerini kontrol eden sinir hücrelerinin yavaş yavaş kaybolduğunu aktaran Teralı, “Bu motor nöronlar kayboldukça, kontrol ettikleri kaslar zayıflar ve ardından da işlevsiz hale gelir” bilgisini paylaştı. 
Teralı, Dünya genelinde her yıl 100 bin kişide 1 ila 3 yeni ALS vakası teşhis edildiğini aktararak, “Bu da ALS hastalığını nadir nörolojik hastalıklar kategorisine sokmaktadır” dedi. 
Güney Kıbrıs’ta 200’e yakın ALS hastası bulunurken, Türkiye’de bu sayının 8 bin civarı olduğunu belirten Teralı, Kuzey Kıbrıs’ta ALS üzerine yapılmış herhangi bir epidemiyolojik çalışma bulunmadığından, ülkede tanı almış kaç ALS hastası bulunduğunu ne yazık ki net olarak bilmediklerini de ifade etti. 
Teralı, ALS hastalığının genellikle orta yaşlarda (50’lerin sonu veya 60’ların başı) ortaya çıktığını söyleyerek, ancak genç erişkinlerde ve geriatrik bireylerde de söz konusu hastalığa rastlanabildiğini kaydetti. 
ALS vakalarının yaklaşık %5–10’unun ailesel olduğunu ve bunların çoğunun süperoksit dismutaz 1 (SOD1) adlı enzimi kodlayan gende meydana gelen mutasyonlardan kaynaklandığını da işaret eden Teralı, “Vakaların geriye kalan %90–95’i ise sporadiktir yani çevresel tetikleyicilerin etkisiyle veya gen–çevre etkileşimlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkar” şeklinde konuştu. 
Prof. Dr. Teralı, ALS hastalarında en yaygın ölüm nedeni hakkında da konuşarak, ALS hastalarının solunuma yardımcı kaslarının tutulumuna bağlı olarak gelişen solunum yetmezliğinin hastayı kaybetme nedeni olabileceğini belirtti.  
UKÜ Tıp Fakültesi öğretim üyeleri olarak SOD1 ile ilişkili ALS ve ALS olmayan nörolojik bozuklukların moleküler mekanizmalarını araştırdıklarına da dikkat çeken Teralı, “Son iki yıl içinde ‘Molecular Biology Reports’ ve ‘Acta Neurologica Belgica’ adlı dergilerde yayımlattığımız araştırma makalelerimizle bilim literatürüne katkı koymaya devam ediyoruz” dedi.