Sosyal izolasyonda çocukların istenmeyen davranışları nasıl önlenebilir?
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Cahit Nuri, sosyal izolasyon sürecinin herkes için zor olduğunu belirterek, özellikle çocukların okul ve açık hava ortamlarından uzakta, akranlarıyla bir araya gelerek sosyalleşemediği ve günün tamamını evde geçirdikleri bu süreçte daha fazla zorlandıklarını aktardı.
Yrd. Doç. Dr. Nuri çocukların yeterince hareket edemedikleri ve enerjilerini doğru şekilde atamadıkları için istenmeyen davranışlarda bulanabileceklerine dikkat çekerek, “Örneğin sık sık ağlama, kardeşlerinin eşyalarını izinsiz alma, yemek yemeği reddetme, banyo yapmak istememe, el yıkamayı reddetme, dersleriyle ve ev işleriyle ilgili sorumlulukları yerine getirmeme, hatta şiddet gösterme gibi olumsuz davranışlar gösterebilirler” şeklinde konuştu.
Çocukların olumsuz davranışlarını önlemek için ailelere tavsiyelerde bulunan Nuri, öncelikle ailelerin çocuklar için doğru şekilde örnek olmaları gerektiğini söyledi.
Çocuklar ebeveynlerini örnek alır
Yrd. Doç. Dr. Nuri, yetişkinlerin çocukların yanında olaylara nasıl tepkiler verdikleri ve hissettikleri duyguları nasıl ifade ettiklerine dikkat etmelerinin önemli olduğunu vurgulayarak, çocukların ebeveynlerini takip ettikleri ve örnek aldıkları hatırlatmasında bulundu.
Olumlu dil kullanılarak çocuktan beklenen davranışın açıkça ifade edilmesi gerektiğini belirten Nuri, “‘Oyuncaklarını dağıtma’ ifadesi yerine ‘Oyuncaklarını sepete topla’ ifadesi tercih edilmelidir” dedi.
Cahit Nuri, çocuklarda olumlu davranışlara dikkat çekmenin önemli olduğunu da belirterek, Doğru şekilde ellerini yıkayan çocuğa ‘Sabunla ve suyla parmak aralarını, elinin üstünü ve avcunu iyice temizledin. Ellerin tertemiz oldu’ şeklinde ifadeler kullanmanın, olumlu davranışa dikkat çekmek olduğunu aktardı.
Çocuklara ait ayrı bir oda oluşturmak ya da herhangi bir odanın uygun bir köşesinde çocuğun eşyalarının ve oyuncaklarının bulunduğu, çocuğa ait bir köşe oluşturulmasının faydalı olduğunu da söyleyen Nuri, “Çocuklar kendilerine ait böyle bir alanda davranışlarını daha kolay kontrol edebilir ve daha az istenmeyen davranış gösterirler” dedi.
Yrd. Doç. Dr. Nuri, çocuğun dikkatini başka yöne çekerek istenmeyen davranışların engellenebileceğini de söyleyerek, “Örneğin, çocuğun uyku saatinden önce televizyon izlemek isteyeceği biliniyorsa, onu hikâye anlatma gibi sakin etkinliklere yönlendirmek gerekir” ifadesini kullandı.