Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanı Atatürk devrimlerinin en önemli safhalarından biridir
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Samani 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kapsamında konuşarak, “Cumhuriyet’in 29 Ekim 1923’te ilan edilmesi Atatürk devrimlerinin en önemli safhalarından birini oluşturmaktadır” dedi.
Osmanlı devletinin yenik çıktığı Birinci Dünya Savaşı sonrasında Anadolu toplumunun çok zor şartlarda Mustafa Kemal liderliğinde Ulusal Kurtuluş savaşını kazandığını anımsatan Samani, “Bunu Mustafa Kemal’in devrimci bir ruhla yeni devletin temellerini atması takip etti” açıklamasında bulundu.
Doç. Dr. Samani, Lozan görüşmeleri öncesinde Saltanatın kaldırılması ile hanedan devleti rejimine son verildiğini dile getirerek, Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte “devletin başı kim” meselesine son verildiğini ve yeni devlet rejiminin de bu sayede belirlendiğini aktardı.
Türkiye’de Cumhuriyetin ilânının yeni devletin laik niteliğini ortaya koyması açısından çok önem arz ettiğine dikkat çeken Samani, “Cumhuriyet’in ilânı ile birlikte Osmanlı hanedan devletindeki egemenlik kaynağının dinsel niteliği yerine Milli Egemenlik ilkesi geçerli kılınmış, böylece egemenliğin dayanağı dünyevileştirilmiştir” dedi.
Doç. Dr. Samani, 29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyet ile yeni devletin siyasal çerçevesinin de çizildiğini ve bu çerçevenin Milli Egemenliğe dayalı laik devlet olduğunu ifade etti.
Mustafa Kemal’in, Saltanatın kaldırılması ve Cumhuriyet’in ilanı ile birlikte kurumsallaşan yeni Türkiye devletinin laik niteliğine tehdit olarak gördüğü Halifelik kurumunu da ortadan kaldırdığını anımsatan Samani, böylece siyasal devrimin son halkasının da gerçekleşmiş olduğunu kaydetti.
Samani, Mustafa Kemal Atatürk’ün Türkiye devletinin siyasal çerçevesini “Laik Cumhuriyet” olarak belirlediğini söyleyerek, Atatürk’ün bunu Türkiye toplumunu çağdaşlığa ulaştıracak temel rehber olarak gördüğünü de sözlerine ekledi.
Atatürk’ün kurmuş olduğu laik cumhuriyetin bugün de Türkiye gençliğinin en büyük gücü olduğunu dile getiren Samani, “Bu nedenle çok daha güçlü bir hassasiyetle sahip çıkılmalıdır. Türkiye gençliğine düşen en önemli görev laik cumhuriyeti demokrasi ve insan haklarının egemen olduğu bir yapıya dönüştürmektir” dedi.