“Tuzlu su ile sulama yöntemi”
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Erayman ülkede yağışların az olması ve sulama suyunun da tuzlu olmasının verim kayıplarına neden olduğunu belirterek, sürdürülebilir tarımsal üretim için sulama ve havza seviyelerinde tuzluluk dengesi sağlanmasının ve bitkilerin kök bölgesinde birikmesine mani olunmasının önemine işaret etti.
Sulama suyunda tuzluluğun eşik değerlerin üzerine gelmesi durumunda fazla sulama yapılsa dahi bitkinin susuzluk çekeceğini kaydeden Erayman, bu durumun özellikle çimlenme sorunuyla kendini göstereceğini, sonrasında ise bitkide büyüme geriliği ve zararla biten bir sezon yaşanacağını aktardı.
Prof. Dr. Erayman, zamanlı kullanım, su tablası yönetimi, yağmur suyunun korunması ve tuzlu/alkali suların kimyasal olarak iyileştirilmesi işlemlerinin sulama suyundaki tuzluluk değerlerini dengelemede önemli uygulamalardan olduğunu dile getirdi.
Her bitkinin belli bir tuzluluk ve toksik sınır değeri bulunduğunu aktaran Erayman, “Bu nedenle sınıflamalar alkali sulardan az tuzlu, orta seviyede tuzlu ve yüksek seviyede tuzlu şeklinde olmaktadır” bilgisini paylaştı.
Erayman, drenaj yapılmamış topraklarda aşırı gübreleme yapılması, salma sulama, sıcak ve kurak mevsimin çabuk buharlaşma döngüsüyle toprağı çok hızlı şekilde tuzlu hale getirebileceğine dikkat çekerek, “Böyle durumlarda suyu tuzsuz hale getirmek çok pahalı ve verimlik de çok az olabilir” dedi.
Arpada 400 mS/m EC tuzluluk değerinde herhangi bir verim kaybı yaşanmadığını ancak bu oranın 490 mS/m olduğu zaman %10’luk bir kayıp yaşandığını söyleyen Erayman, 630 mS/m olduğu zaman ise verim kaybının %25’e ulaştığını ve bu eşikten sonra verim kaybının çok şiddetli bir şekilde yaşandığının altını çizdi.
Erayman, bu konudaki çözüm yöntemleri hakkında da bilgi vererek, “Toprağı alkali su ile yıkama, arazi topoğrafyası göz önüne alınarak ürün yetiştirme, salma sulama yerine karık, damlama veya yeraltı sulama, toprağa jips (alçı taşı), asidik gübreler, hayvan gübresi ve/veya humik asit ilavesi, tuza toleranslı bitkileri yetiştirmek, karık üstüne değil yanlara ekim dikim yapılması ve yaprak gübrelerinin kullanılması çözümleri var” şeklinde konuştu.