UKÜ’lü Akademisyen Prof. Dr. İbrahim Baktır, zeytin ve ürünlerinin önemine dikkat çekti
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İbrahim Baktır 26 Kasım Dünya Zeytin Ağacı Günü kapsamında konuşarak, “Zeytin ve zeytinyağı, Akdeniz mutfağının vazgeçilmezi ve Akdeniz diyetinin de en önemli ürünüdür. Kuraklığa, fazla kirece ve tuza dayanıklı olması ise zeytin ağacının en kıymetli özelliklerindendir” ifadesini kullandı.
Antakya – Mardin hattının zeytinin ana vatanı olduğu ve Kıbrıs Adası dâhil Doğu Akdeniz ülkelerinde yaygın olarak yetiştiriciliğinin yapıldığını belirten Baktır, “Girne Müzesinde bulunan Batık Gemideki (MÖ 389) zeytin çekirdekleri ve zeytinyağı taşımacılığında kullanılan amforalar Kıbrıs Adası açısından zeytinin ve zeytin ürünlerinin önemini açıkça gösteriyor” dedi.
Prof. Dr. Baktır, zeytin ağacının Zeytingiller ailesinin en önemli cinsi olduğunu da aktararak, “Zeytin oldukça uzun yaşayan ağaçlar arasında yer alır. Kıbrıs’ın farklı kazalarında anıt ağacı özelliğine sahip çok sayıda yaşlı zeytin ağacı bulunuyor. Karşıyaka/Lefke ve Kalkanlı’daki yaşlı zeytin ağaçların örnek gösterilebilir” ifadesini kullandı.
Zeytinin farklı şekillerde değerlendirildiğine de dikkat çeken Baktır, “Zeytin birçok ülkede yağı için yetiştirilir. Zeytinyağı altın sıvı olarak bilinen ve sağlık açısından faydaları tartışma götürmez milli bir değerdir” şeklinde konuştu.
Baktır, Kıbrıs Adasını sembollerinden olan ‘’çakısdezin’’ fermente edilmiş sofralık yeşil zeytin olduğunu belirterek, son yıllarda, çok küçük meyveli ve yağ içeriği daha yüksek olan bodur İspanyol zeytin çeşitlerinin yetiştiriciliğinin de yaygınlaştığını ancak Kıbrıs’ın yerli adıyla bilinen yabani orijinli zeytin ağaçlarının koşullar ne olursa olsun korunmasının şart olduğunu söyledi.
Zeytinin kozmetik alanında da kullanıldığını dile getiren Baktır, yapraklarının ise eski dönmelerden günümüze kadar tansiyon düşürücü ve kalp koruyucu olarak kullanıldığını anımsattı.
Baktır, zeytin odununun çok farklı damarlı, albenisi yüksek, sağlam ve farklı amaçlarla işlenmeye oldukça elverişli bir yapısı bulunduğunu da belirterek, mobilya olarak da kullanıldığını belirtti.
Zeytin ağaçlarının sadece ürünlerinden yararlanılmadığına dikkat çeken Baktır, son yıllarda kent ağaçlandırılmasında, park ve bahçelerde, sahillerde ve botanik bahçelerinde süs ağacı olarak da sıkça kullanıldığını ifade etti.